#1 Tàu điện ngầm là gì? Lịch sự và nguồn gốc tàu điện ngầm

Với sự phát triển mạnh mẽ của nền khoa học công nghệ như hiện nay, chắc hẳn mọi người không còn xa lạ với cụm từ “tàu điện ngầm”. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể hiểu rõ hơn về chức năng cũng như lịch sử hình thành của tàu điện ngầm, vì vậy qua bài viết dưới đây, hãy cùng Top1dexuat.com tìm hiểu về tàu điện ngầm nhé!

Tàu điện ngầm được hiểu như thế nào?

Thông thường mọi người sẽ nghĩ rằng tàu điện ngầm là đi ngầm dưới mặt đất, tuy nhiên không hoàn toàn như vậy, hiện nay với hơn 60 tuyến tàu điện ngầm lớn nhỏ trên thế giới.

Tuy nhiên chỉ có 10 đường tàu là hoàn toàn nằm trong lòng đất, phần còn lại là hệ thống các tuyến tàu có sự kết hợp trên và dưới mặt đất, với đặc điểm ở những nơi đông đúc, giao thông phức tạp thì sẽ tiến hành xây dựng tuyến tàu điện ngầm dưới mặt đất, với những nơi không quá sầm uất thì sẽ xây dựng cầu vượt hay trên mặt đất.

Hệ thống tàu điện ngầm (underground), hay được sử dụng với cái tên khác là metropolitan hay được rút gọn là metro, đây được xem là một trong những phương tiện giao thông của thời kì hiện đại được vận hành trên đường ray và ngoài ra còn có cả sự kết hợp của tuyến chạy ngầm dưới lòng đất. 

Tàu điện ngầm là phương tiện giao thông chuyên chở khách với những ưu điểm vượt trội so với các phương tiện khác như tốc độ cao trên đường ray, có nhiều chuyển trong ngày với lượng tải hành khách lớn.

Cách vận hành tuyến tàu điện ngầm

Sự phát triển nhanh chóng của các phương tiện giao thông như hiện nay, sự xuất hiện của tàu điện ngầm đã giải quyết được những khó khăn nhất định. 

Thông thường mọi thứ trên tàu điện ngầm được tự động, hành khách sẽ bỏ tiền vào máy tự động và máy sẽ tự động trả lại thẻ card cho hành khách khi có đầy đủ thông tin điểm đi đến của khách hàng. Khi đến tại cửa ra vào, máy soát vé sẽ nhận vé của hành khách và cửa ra vào sẽ tự động mở. Tuy nhiên ở mỗi quốc gia sẽ có tàu điện ngầm với hệ thống làm việc riêng.

Đặc điểm chung

Với đặc điểm chung là hệ thống tàu điện ngầm gồm nhiều toa tàu mang một kích thước nhất định ghép lại và bên trong nó gồm các hàng ghế hay dây an toàn dành cho hành khách khi tham gia phương tiện chạy trong một đường ngầm. 

Cùng với sự phát triển về khoa học và kĩ thuật như hiện nay, các quốc gia đang cố gắng cải tiến hệ thống tàu điện ngầm không người lái, gồm có cả hệ thống máy tính điều khiển một cách tự động, từ những thứ cơ bản như hệ thống đèn tín hiệu đến lập trình hướng đi, giúp giảm về mặt nhân công và nâng cao độ an toàn cho sự vận hành tàu. 

Ví dụ về hệ thống tàu điện ngầm ở Copenhagen, Đan Mạch hay New York.

Xem thêm: Bên cạnh những tin tức đa dạng về tiểu sử người nổi tiếng, sức khoẻ, đặc sản Đà Lạt,… các bạn có thể tìm mua một số đồ uống như Rượu Marie Brizard Parfait Amour, Rượu Marie Brizard Creme De Cassis,… tại trang Top1dexuat.

Đặc điểm nổi bật của hệ thống tàu điện ngầm

Điểm đặc trưng của tàu điện ngầm đó chính là đầu tàu cực kì phức tạp. Với một hệ thống tàu điện ngầm thông thường thì tàu tự vận hành sẽ tích hợp một bộ giám sát trong các toa giống như một chiếc ti-vi nhằm mục đích giúp  hành khách biết được vị trí hiện tại và giúp kiểm soát tàu dễ dàng hơn.

Bên cạnh đó với hệ thống radio hai chiều giúp kết nối giữa hành khách và nhân viên điều khiển, họ có thể nói chuyện với nhau hay yêu cầu giúp đỡ khi phát sinh các tình huống khẩn cấp.

Thêm vào đó, hệ thống cảm biến cửa tự động được lắp đặt các cửa ra vào có thể phát hiện hành khách gần cửa tàu, góp phần hạn chế tình trạng hành khách tự làm tổn thương khi cố gắng lên tàu lúc cửa tự động đang đóng.

Hệ thống an toàn trên tàu khi vận hành

Các hệ thống tàu điện ngầm sử dụng tín hiệu đèn giao thông tự động với mục đích an toàn. Các tín hiệu đèn tự động đó sẽ hướng dẫn các tàu trong khu vực gần đó thời gian phù hợp để dừng, hay khi nào nên tiếp tục đi đồng thời còn có thể phát đi tín hiệu cảnh báo nguy hiểm phía trước. Thêm nữa, máy cảm biến hồng ngoại cũng được lắp đặt trên tàu với mục đích phát hiện các tàu có thể va chạm với nhau và chắn chắn sự cố đó sẽ không thể xảy ra.

Với những hệ thống tàu điện ngầm có người lái, thì một số tín hiệu sử dụng phương pháp vật lý để người điều khiển có thể nắm quyền kiểm soát. Đặc biệt, trong trường hợp nguy cấp hay bị mất kiểm soát, hệ thống sẽ tự động tự động kích hoạt phanh khẩn cấp.

Do mang đặc trưng sử dụng không gian đặc biệt khép kín, vì thế tàu điện ngầm sẽ phải sử dụng lượng năng điện lớn để duy trì hệ thống thông gió cho tàu điện ngầm, tuy nhiên lượng không khí tự nhiên khó có thể đáp ứng được nhu cầu của hành khách nên một số hệ thống tàu điện ngầm sẽ lắp đặt chuỗi máy lọc khí hiện đại, cho phép lọc 600,000 mét khối khí mỗi phút, ví dụ như ở New York.

Lịch sử hình thành, phát triển của tàu điện ngầm

Tàu điện ngầm là một trong những phát minh to lớn của các nước phát triển đóng góp cho nhân loại. Các quốc gia phát triển đã dần nâng cấp lên hệ thống tàu điện ngầm hơn. Hãy cùng điểm qua một số quốc gia đi đầu trong việc xây dựng hệ thống tàu điện ngầm.

Tại nước Anh

Lần đầu tiên tuyến tàu điện ngầm được ra mắt trên thế giới vào ngày 10 tháng 1 năm 1863 có tên là Metropolitan Railway chỉ dài 6km ở London nước Anh. Thời điểm bấy giờ, tàu vẫn chạy bằng hơi nước. Và đến thời điểm hiện tại, hệ thống tàu điện ngầm London đã có 415 km và 378 nhà ga, với năng lực vận chuyển 2,3 triệu khách/km/năm, vận tốc trung bình đạt 33 km/h.

Tại Hoa Kỳ

Tiếp đến là Hoa Kỳ  lần đầu được khai triển từ năm 1894 ở New York. Đến thời điểm hiện tại tàu điện ngầm thành phố đã có 471 km và 468 nhà ga, với năng lực vận chuyển 3 triệu khách/km/năm, vận tốc trung bình đạt 29 km/h.

Tại Pháp

Năm 1900 thủ đô Paris của Pháp đã triển khai tuyến tàu điện ngầm của mình có tên Métro Paris đã có 214 km và 384 nhà ga, đạt năng lực vận chuyển 4 triệu mỗi ngày, với vận tốc trung bình là 22 km/h. Điểm chú ý đặc biệt là năm 1998, Pháp đã khai trương đường xe số 14 với các xe không người lái hoàn toàn tự động.

Hiện nay, ở các quốc gia trên thế giới, tốc độ chạy của tuyến tàu điện ngầm nhanh nhất được xếp hạng ở Mỹ, với vận tốc 72 km/h. Tuyến tàu điện ngầm ở Matxcơva (Nga) là tuyến tàu có lượng chuyên chở khách lớn nhất, mỗi năm 2,5 lượt tỉ người. Tuyến tàu điện ngầm dễ dàng đi lại và thuận tiện nhất ở Paris của Pháp.

Điểm mạnh và điểm yếu của tàu điện ngầm

Điểm mạnh của tàu điện ngầm

Hiện nay với sự phát triển của khoa học, kĩ thuật, sự gia tăng dân số nhanh, tàu điện ngầm là lựa chọn phù hợp cho việc đi lại của người dân của các thành phố. Một số lợi ích nổi bật của tàu điện ngầm như:

• Hữu ích trong việc đi lại hơn và đảm bảo được chất lượng an toàn trong cuộc sống, phù hợp với thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa như hiện nay.
• Tất cả các nhà ga đều được xây dựng trong trung tâm thành phố. Và các cơ sở vật chất như khách sạn, quán ăn đều nằm xung quanh các nhà ga nên rất thuận tiện đối với hành khách
• Không cần mất thời gian check in và lấy hành lý tại sân bay. Chỉ cần đến nhà ga trước 30 phút và lên tàu.
• Hệ thống tàu được cải tiến hiện đại, an toàn, thân thiện với môi trường nên đó là sự lựa chọn đáng quan tâm.
• Các địa điểm nhỏ như thị trấn hay thành phố nơi máy bay hay nhiều phương tiện khác không đáp ứng được thì tàu điện có thể vươn tới được.
• Chi phí cho chuyến đi bằng tàu điện ngầm phù hợp vì thế hành khách có thể tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian.

Điểm yếu của tàu điện ngầm 

Tuy nhiên, không phải tàu điện ngầm sẽ chỉ có mặt lợi mà không có mặt hại nào. Một số nhược điểm của tàu điện ngầm như sau:

• Vì một số hệ thống tàu điện ngầm được xây dựng trong lòng đất nên lượng không khí để cung cấp cho hành khách đôi khi sẽ không đủ.
• Bên cạnh đó, các bụi siêu nhỏ nếu hấp thụ quá nhiều sẽ gây ra các bệnh tim mạch cho hành khách và đặc biệt là các nhân viên soát vé… nếu làm trong môi trường đó quá nhiều.
• Nếu bạn bước vào tàu điện ngầm giờ cao điểm thì không thoát khỏi tình trạng chen lấn và xô đẩy và nếu bạn không cẩn thận sẽ bị mất cắp đồ và các hành vi xâm phạm, quấy rối cũng có thể xảy ra.

Xem thêm: Tòa nhà văn phòng là gì? Đặc điểm của tòa nhà văn phòng

Tàu điện ngầm ở Việt Nam như thế nào?

Ở Việt Nam có các Tàu điện ngầm, hay còn được gọi là đường sắt đô thị. Tuy nhiên ở nước ta chưa có hệ thống tàu điện ngầm dưới lòng đất mà chỉ có các tuyến đường sắt trên mặt đất. Một số tuyến đường đó là:

• Đường sắt đô thị Hà Nội.
• Đường sắt đô thị Bình Dương.
• Đường sắt đô thị Cần Thơ
• Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh.

Hiện tại, Việt Nam của chúng ta hiện đang tiến hành thi công hệ thống tàu điện ngầm trong lòng đất tại TP Hồ Chí Minh. 

Tuyến tàu điện ngầm mang tên đường sắt đô thị TP.HCM hay với tên khác là tuyến metro ở TP Hồ Chí Minh dự kiến với 8 tuyến đường sắt đô thị có chiều dài là 169km, 1 tuyến xe điện và 2 tuyến đường ray đơn với chiều dài lần lượt là 12,8km và 43,7km. Tuyến đường sắt này là được xem là tuyến đường sắt đô thị thứ 2 sau Hà Nội của đất nước chúng ta.

Qua bài viết trên, có lẽ bạn cũng đã hiểu rõ hơn về Tàu điện ngầm là gì, những kiến thức về lịch sử, nguồn gốc ra đời cũng như hệ thống tàu điện ngầm Việt Nam đang triển khai. Hi vọng, hệ thống tàu điện ngầm sẽ sớm phủ rộng khắp trên toàn quốc để người dân có thêm phương tiện công cộng giá rẻ và an toàn.

Chuyện bên lề: Top1dexuat là trang tin tức cung cấp nhiều kiến thức về ẩm thực, đồ uống, lịch sử, nhân vật nổi tiếng,… Trong đó, thông tin về yến sào cho bé được nhiều người tìm kiếm. Bạn đọc có nhu cầu tìm mua yến sào sử dụng có thể tìm đọc để nắm thêm thông tin cần thiết.