#1 Viêm tủy ngang: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Những người đột ngột yếu, bị liệt tay hay chân diễn tiến từ từ và sau đó nặng dần có nguy cơ cao mắc các bệnh về tủy sống. Trong đó, viêm tủy ngang là căn bệnh phổ biến thường gặp, chiếm tỷ trọng cao nhất.

Theo chuyên gia, viêm tủy ngang là căn bệnh hết sức nguy hiểm, gây ra nhiều triệu chứng, di chứng nghiêm trọng cho bệnh nhân. Bệnh có thể để lại những thương tích ở phần cột sống, làm giảm sút hay vắng mặt cảm giác hậu chấn thương.

Vậy, viêm tủy ngang là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ra sao? Hãy cùng Top1dexuat.com theo dõi bài viết hôm nay để hiểu chi tiết, cụ thể nhé.

Viêm tủy ngang là bệnh gì?

Viêm tủy ngang là tình trạng bệnh viêm cả hai bên trên cùng một đoạn tủy sống. Hiện tượng rối loạn thần kinh này sẽ làm ảnh hưởng và tổn thương lên lớp bao bọc các sợi tế bào thần kinh khác, hay còn được gọi là myelin. 

Người mắc bệnh viêm tủy cắt ngang sẽ bị gián đoạn hàng loạt các tín hiệu thần kinh từ tủy sống vận hành khắp cơ thể. Do vậy mà bệnh nhân cảm thấy bị đau nhức, yếu cơ, tê liệt và ảnh hưởng đến cảm giác, gây rối loạn chức năng bàng quang, ruột.

Trên thực tế, có rất nhiều yếu tố tác động và nguyên nhân khác nhau gây ra bệnh viêm tủy ngang. Trong đó có bao gồm nhiễm trùng không trực tiếp ảnh hưởng lên cột sống và những rối loạn miễn dịch tấn công lên các mô của cơ thể con người. Ngoài ra, bệnh cũng có thể xảy ra khi rối loạn các sợi tế bào thần kinh myelin, ví dụ như đa xơ cứng.

Phương pháp điều trị bệnh viêm tủy cắt ngang cơ bản sẽ bao gồm thuốc kháng viêm, thuốc có công dụng quản lý các triệu chứng cũng như cải thiện, phục hồi các chức năng. Đa phần những bệnh nhân bị viêm tủy ngang tối thiểu sẽ phục hồi một phần.

Tìm hiểu chi tiết nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy ngang

Việc trang bị kiến thức về nguyên nhân gây ra bệnh lý là điều hết sức quan trọng và cần thiết. Đây là hành trang để giúp mỗi một cá nhân tự phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe bản thân và mọi người xung quanh. Song, việc xác định chính xác nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy ngang sẽ giúp bác sĩ đưa ra hướng điều trị hiệu quả nhất.

Có thể nói, viêm nhiễm là một phản ứng bình thường của hệ thống miễn dịch bệnh hay chấn thương. Thế nhưng đôi khi không thể tránh khỏi việc hệ thống miễn dịch tấn công lên các mô bên trong cơ thể. Sự kiện này được ví đến như là một hiện tượng hết sức tự nhiên.

Lý do gây ra tình trạng rối loạn chức năng của hệ thống miễn dịch đối với bệnh viêm tủy cắt ngang này không biết rõ. Tuy nhiên, sẽ xuất hiện một vài vấn đề kích hoạt hay góp phần gia tăng mức độ rối loạn. Những vấn đề ấy sẽ bao gồm:

• Viêm phổi Mycoplasma – Đây là một hình thức được đánh giá là tương đối nhẹ của bệnh lý viêm phổi do vi khuẩn gây ra. Nó có khả năng hoạt động giống như một cơ chế kích hoạt hệ thống miễn dịch, hình thành nên bệnh viêm tủy ngang nguy hiểm.
• Nhiễm virus đường hô hấp hay hệ tiêu hóa có liên quan đến nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy cắt ngang. Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng rối loạn viêm nhiễm này sẽ bắt đầu xuất hiện ngay sau khi một bệnh nhân đã cải thiện, phục hồi sức khỏe từ nhiễm virus.
• Đa xơ cứng – Một rối loạn tự miễn mà trong đó, hệ thống miễn dịch sẽ gây ra hiện tượng phá hủy các myelin quanh dây thần kinh ở não bộ và dây thần kinh ở phần cột sống. Viêm tủy ngang lúc này đóng vai trò là dấu hiệu ban đầu, triệu chứng đầu tiên của bệnh đa xơ cứng. Hoặc cũng có thể là đại diện cho tái phát hàng loạt các triệu chứng của bệnh. Viêm tủy cắt ngang sẽ xảy đến nhưng chỉ biểu hiện ở một bên của cơ thể con người.
• Devic hay còn gọi là Neuromyelitis Optica được xem là nguyên nhân gây viêm nhiễm và mất các myelin xung quanh thần kinh thị giác, thần kinh cột sống, thần kinh trong mắt truyền thông tin đến não bộ. Theo chuyên gia, những dấu hiệu, triệu chứng của bệnh viêm tủy ngang có liên kết với Neuromyelitis Optica sẽ tác động lên cả hai bên cơ thể. Những thiệt hại như là đau ở mắt, suy giảm hay mất thị lực tạm thời có khả năng xảy ra ngay tại một thời điểm. Tất cả đều là triệu chứng của bệnh viêm tủy ngang. Thế nhưng, số liệu thống kê cho thấy một số người mắc bệnh Devic sẽ chỉ đối diện với cơn tái phát của bệnh viêm tủy ngang mà không gặp phải các vấn đề liên quan đến mắt.
• Tình trạng rối loạn tự miễn thực chất gây ra nhiều ảnh hưởng đến các hệ thống cơ quan có khả năng góp phần các yếu tố ở một vài người mắc bệnh viêm tủy ngang. Thông thường, những rối loạn tự miễn này sẽ bao gồm cả lupus và nó tác động lên nhiều hệ thống cơ thể. Cùng với đó là hội chứng Sjogren, khiến người bệnh có cảm giác bị khô miệng, mắt trở nên nặng nề, mệt mỏi. Viêm tủy cắt ngang sẽ liên kết với một loại rối loạn tự miễn dịch và có khả năng chỉ ra cùng tồn tại căn bệnh Devic. Tuy nhiên, nó chỉ xảy ra thường xuyên ở những người mắc các bệnh tự miễn dịch khác.
• Cuối cùng, tiêm chủng dành cho các bệnh nhân mắc bệnh truyền nhiễm. Trong đó có bao gồm bệnh nhân bị bạch hầu, viêm gan B, uốn ván, sởi quai bị rubella và những vaccine hiếm khi được xác định.

Virus liên quan đến nguyên nhân gây bệnh viêm tủy ngang

Như chúng tôi đã nói, nhiễm virus hay vi khuẩn, nấm có ảnh hưởng, tác động lên tủy sống đều có khả năng gây ra bệnh viêm tủy cắt ngang.

• Virus cytomegalo (Cytomegalovirus).
• HIV.
• Epstein-Barr.
• Virus herpes, trong đó có bao gồm virus gây ra bệnh zona và zoster (thủy đậu).
• Zika.
• Echovirus.
• Enterovirus. Ví dụ như coxsackievirus và poliovirus.
• Bệnh vúm.
• Bệnh viêm gan B.
• Sởi, quai bị và rubella.
• Một số loại virus khác có khả năng kích hoạt phản ứng tự miễn mà không ảnh hưởng hay tác động trực tiếp lên tủy sống.

Các nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra bệnh viêm tủy ngang

• Bệnh lao
• Giang mai
• Bệnh Lyme
• Ho gà
• Uốn ván
• Actinomyces
• Bệnh bạch hầu

Ngoài ra, những tình trạng nhiễm trùng da do vi khuẩn hay dạ dày, viêm phổi do tác nhân vi khuẩn cũng là nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy ngang thường gặp. Những tình trạng hiếm hơn như ký sinh trùng, nhiễm nấm có nguy cơ lây nhiễm sang tủy sống. 

Chẩn đoán bệnh viêm tủy cắt ngang

Các chẩn đoán về bệnh lý viêm tủy ngang hoàn toàn dựa trên những câu trả lời có liên quan đến các câu hỏi dấu hiệu và triệu chứng. Cùng với đó là lịch sử bệnh án, đánh giá lâm sàng của chức năng hệ thần kinh và kết quả xét nghiệm. 

Những xét nghiệm, chẩn đoán chính xác có thể giúp bác sĩ kết luận về bệnh tình, tình trạng của tủy sống. Đồng thời loại trừ các rối loạn gây nhầm lẫn khác. Bao gồm:

Chẩn đoán cộng hưởng từ MRI

Cho những ai chưa biết thì chẩn đoán MRI sử dụng từ trường cùng sóng vô tuyến để tạo nên những hình ảnh ngang hay 3D mô mềm. MRI sẽ hiển thị tình trạng bệnh lý, tình trạng viêm nhiễm của tủy sống. 

Song, nó có khả năng xác định đúng nguyên nhân tiềm năng gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh. Bao gồm dị dạng mạch máu, chèn ép cột sống một cách bất thường. Vì vậy, cách chẩn đoán này được các Y bác sĩ áp dụng rất nhiều, hiệu quả rất cao.

Chọc dò tủy sống

Hiểu một cách đơn giản, chẩn đoán theo phương pháp chọc dò tủy sống là việc sử dụng kim rút ra ngoài một ít dịch não tủy hay còn gọi là CSF từ cột sống. Cùng với đó là lượng chất lỏng có chức năng bảo vệ, bao quanh tủy sống và não bộ. 

Đối với một số bệnh nhân mắc bệnh viêm tủy cắt ngang, dịch não tủy có thể trở nên bất thường. Cụ thể là số lượng các tế bào bạch cầu, lượng protein miễn dịch lớn. Ngoài ra, CFS cũng có thể được xét nghiệm ung thư hoặc nhiễm virus.

Xét nghiệm máu

Chẩn đoán bệnh viêm tủy cắt ngang bằng xét nghiệm máu có thể bao gồm việc kiểm tra kháng thể liên kết cùng với bệnh Devic. Đây là một vấn đề viêm nhiễm thường xảy ra ở cả thần kinh cột sống và những dây thần kinh ở phần trong của mắt. 

Đa số những người xét nghiệm có kháng thể dương tính lại có nguy cơ gia tăng nhiều đợt viêm tủy cắt ngang hơn bình thường. Song, họ cần được nhanh chóng điều trị kịp thời để giúp ngăn chặn việc tái bệnh, mắc lại bệnh trong tương lai. Các phương pháp xét nghiệm máu khác có thể giúp xác định nhiễm trùng cũng được xem là yếu tố góp phần gây ra bệnh viêm tủy ngang.

Tiên lượng

Theo như đã nói, hầu hết bệnh nhân bị viêm tủy cắt ngang tối thiểu sẽ hồi phục, cải thiện một phần sức khỏe ban đầu. Và quá trình này sẽ mất một năm hay thậm chí nhiều hơn. Tuy nhiên, phục hồi có mạnh mẽ hay không còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. 

Những bệnh nhân có bệnh Devic thường có tiên lượng nặng nhất. Ước tính có khoảng ⅓ người bệnh viêm tủy ngang sẽ rơi vào một trong ba loại sau khi mắc bệnh viêm tủy ngang dưới đây:

• Bệnh nhân không có hoặc là chỉ bị khuyết tật nhẹ: Đa phần những người này chỉ còn sót lại một vài triệu chứng tối thiểu mà thôi.
• Bệnh nhân khuyết tật trung bình: Họ có đủ khả năng di động, thế nhưng đi lại sẽ gặp nhiều khó khăn. Họ luôn cảm thấy cơ thể, các chi tê cứng, ngứa ran hay gặp nhiều vấn đề liên quan đến bàng quang và ruột.
• Bệnh nhân khuyết tật nặng: Loại thứ ba này có trường hợp bệnh nhân phải cần dùng đến xe lăn thường xuyên. Hoặc có thể yêu cầu đến sự hỗ trợ, chăm sóc trong mọi hoạt động thường ngày.

Rõ ràng chúng ta không thể dự đoán chính xác tiên lượng của bệnh nhân sau khi mắc bệnh viêm tủy cắt ngang. Tổng quan, những người có trải nghiệm những dấu hiệu, triệu chứng ban đầu nhanh chóng sẽ có tiên lượng xấu hơn so với những người khởi đầu chậm. Nhưng dù cho thế nào đi nữa, miễn là bạn đang mắc bệnh viêm tủy ngang thì cũng không được chủ quan, cố gắng chăm sóc, bồi dưỡng hậu bệnh lý.

Các triệu chứng của bệnh viêm tủy ngang

Đối với bệnh nhân mắc bệnh viêm tủy ngang, yếu tố cơ bản, quan trọng hàng đầu đó là thời gian. Người bệnh cần được điều trị kịp thời, đúng lúc thì mới có thể giảm thiểu nguy cơ tử vong. 

Thông thường, những dấu hiệu và triệu chứng của viêm tủy cắt ngang sẽ có xu hướng phát triển nhanh chóng chỉ trong một vài giờ. Và sau đó sẽ tệ đi chỉ trong một vài ngày. Trường hợp ít gặp hơn đó là khi các dấu hiệu, triệu chứng tiến triển từ từ trong vài ngày đến vài tuần. Phần lớn, không phải luôn luôn, đó là cả hai bên của cơ thể người bệnh sẽ đều bị tác động, ảnh hưởng.

Vậy, ngay khi nghi ngờ bản thân hay người xung quanh có những triệu chứng của bệnh viêm tủy ngang dưới đây thì cần đưa đến cơ sở y tế, bệnh viện gần nhất. Các bạn hãy tham khảo:

• Bệnh nhân có cảm giác bất thường: Một số bệnh nhân mắc bệnh viêm tủy cắt ngang sẽ có cảm giác bị tê, lạnh, nóng ran hay ngứa khắp người. Có nhiều trường hợp nhạy cảm đặc biệt với quần áo, cảm ứng ánh sáng hay quá nóng, quá lạnh. Họ luôn thấy da ngực, phần bụng và tay chân của mình bị quấn chặt lại bởi một vật gì đó.
• Đau: Những triệu chứng đau có liên quan đến bệnh lý viêm tủy ngang thường bắt đầu một cách đột ngột ở lưng, cổ hay phụ thuộc vào phần mà cột sống bị ảnh hưởng. Người bệnh sẽ cảm thấy khó chịu, nhói, tức lan xuống phần chân, cánh tay hay xung quanh bụng.
• Mắc phải các vấn đề bàng quang, ruột: Đa phần những vấn đề này thường biểu hiện như: Số lần đi tiểu tăng lên, người bệnh đi tiểu không tự chủ, đi khó khăn hơn hay thậm chí là táo bón.
• Tay chân trở nên yếu: Nhiều người bị bệnh viêm tủy cắt ngang đi vấp, kéo lê chân một cách khó khăn hay họ luôn cảm thấy nặng nề mỗi khi di chuyển. Một số khác tình trạng này có thể phát triển nghiêm trọng, nguy hiểm hơn.

Vậy, hãy gọi điện ngay đến chăm sóc y tế khẩn cấp hoặc bác sĩ nếu gặp những dấu hiệu, triệu chứng của viêm tủy cắt ngang. Những rối loạn thần kinh có khả năng gây ra nhiều vấn đề về suy nhược, cảm giác, bàng quang hay rối loạn chức năng của đường ruột. Và quan trọng nhất đó là mỗi cá nhân luôn phải tự giác, không được có thái độ chủ quan với sức khỏe của mình. Việc ta cần ưu tiên, hướng đến đó là chẩn đoán kịp thời, điều trị thích hợp.

Các biến chứng của bệnh viêm tủy ngang thường gặp

Bệnh nhân mắc bệnh viêm tủy ngang phần lớn chỉ trải nghiệm duy nhất một cơn bệnh cấp tính. Thế nhưng, những biến chứng có xu hướng nghiêm trọng và kéo dài. 

• Đau: Đây là biến chứng thường gặp và lâu dài của sự rối loạn gây suy nhược cơ thể người bệnh.
• Tê cánh tay: Biến chứng này xảy đến chỉ một phần hoặc cũng có thể hoàn toàn sau khi khởi phát những dấu hiệu bệnh ban đầu.

• Co cứng cơ: Bệnh nhân ứng hay đau co thắt ở phần cơ, đặc biệt tập trung ở chân và mông. Song, có tác động và ảnh hưởng đến hầu hết những bệnh nhân còn sót lại của bệnh viêm tủy cắt ngang.
• Trầm cảm: Đây là biến chứng về tâm lý vô cùng nghiêm trọng, làm cuộc sống hiện tại và tương lai trở nên tiêu cực, nặng nề, ám ảnh. Bệnh nhân rơi vào trạng thái lo lắng, lo âu và có nhiều thay đổi trong lối sống. Họ luôn cảm thấy căng thẳng, bị đau mãn tính, khuyết tật hay có những tác động rối loạn chức năng tình dục trong các mối quan hệ xung quanh.
• Loãng xương: Biến chứng này làm giới hạn hoạt động thể chất người bệnh trong suốt một khoảng thời gian dài. Bởi nguyên nhân do bệnh viêm tủy ngang có nguy cơ dẫn đến tình trạng loãng xương, xốp hay là yếu xương. Bên cạnh những đối tượng bị loãng xương thì họ còn có thêm nguy cơ bị gãy xương nữa.

Cách phòng ngừa và điều trị bệnh viêm tủy ngang hiệu quả

Cách phòng ngừa bệnh viêm tủy ngang tốt nhất

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Về cơ bản, những chiến lược trong phong cách sống sẽ giúp mọi người tự quản lý các biến chứng của bệnh viêm tủy ngang một cách tốt nhất.

• Trước tiên, hãy ngăn ngừa những vấn đề liên quan đến đường ruột. Trong trường hợp gặp phải bệnh đường ruột gây ra bởi viêm tủy ngang, hãy duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, chứa nhiều chất xơ. Đồng thời, cung cấp cho cơ thể nhiều nước để phòng bệnh táo bón.
• Xây dựng thói quen tập thể dục thường xuyên, đều đặn. Những triệu chứng như bó cơ, co cứng là phổ biến, thường gặp của các bệnh nhân viêm tủy ngang. Song, nó có nguy cơ hạn chế khả năng di chuyển của người bệnh. Hãy gia tăng tính linh hoạt của bản thân bằng cách làm một thói quen kéo dài được đề xuất bởi vật lý trị liệu. Nhờ đến sự trợ giúp của chuyên gia và thiết kế một chương trình trị liệu khoa học. Mục tiêu là làm giảm bớt sự yếu cơ, giúp cải thiện, đẩy mạnh tính di động.
• Duy trì một hệ xương chắc khỏe. Phần lớn những bệnh nhân mắc viêm tủy ngang có nguy cơ cao mắc bệnh loãng xương do mọi hoạt động đều bị hạn chế, gián đoạn. Hãy gặp và nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa xương khớp để được tư vấn, hỗ trợ. Đồng thời, bổ sung cho cơ thể một lượng vitamin D vừa đủ. Bài tập mang trọng lượng nếu được cũng sẽ góp phần tăng cường xương đáng kể.

Các cách điều trị bệnh viêm tủy ngang

Dưới đây là một vài phương pháp điều trị bệnh viêm tủy cắt ngang cấp tính:

Tiêm tĩnh mạch corticoid

Sau khi được bác sĩ thực hiện kiểm tra, chẩn đoán chính xác, họ sẽ tiến hành sử dụng steroid qua tĩnh mạch trong suốt nhiều ngày. Công dụng và chức năng chính của Steroid đó là giúp giảm viêm nhiễm.

Plasma

Trong trường hợp bệnh nhân không có tác dụng, không đáp ứng với corticoid tiêm tĩnh mạch thì có thể thay đổi, chuyển qua phương pháp điều trị trao đổi huyết tương. Liệu pháp này tổng quan sẽ bao gồm việc loại bỏ những chất lỏng màu vàng rơm. 

Trong đó, những tế bào plasma, tế bào máu sẽ thay thế huyết tương một bằng một chất lỏng đặc biệt. Tuy đây không phải là phương pháp điều trị viêm tủy ngang chính thức nhưng nó góp phần loại bỏ kháng thể thông qua trao đổi huyết tương mà có liên quan đến viêm nhiễm một cách hiệu quả.

Thuốc giảm đau

Có thể thấy, tình trạng đau mãn tính là một biến chứng nguy hiểm. nghiêm trọng và thường gặp của bệnh viêm tủy ngang. Thuốc giảm đau sẽ giúp giảm bớt những cơn đau có liên quan hay gây tổn thương đến tủy sống. Bao gồm thuốc giảm đau loại thông thường, acetaminophen, ibuprofen, naproxen, thuốc chống trầm cảm và chống co giật.

Ngoài ra sẽ còn có những phương thuốc giúp điều trị các biến chứng thường gặp khác nữa. Dựa trên tình trạng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ quyết định kê toa thuốc nào vào các thời điểm cần thiết. 

Từ đó điều trị hiệu quả những vấn đề như rối loạn chức năng đường ruột – tiết niệu, co cứng cơ, trầm cảm hay các biến chứng liên quan đến bệnh lý. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng xin thông tin thêm về một vài phương pháp điều trị khác hướng đến phục hồi dài hạn và chăm sóc người bệnh:

• Vật lý trị liệu: Phương pháp này giúp phục hồi, gia tăng sức mạnh và điều phối. Vật lý trị liệu có thể sử dụng những thiết bị hỗ trợ, trợ giúp như là gậy, xe lăn hay niềng răng trong trường hợp cần thiết.

• Tâm lý trị liệu: Đối với cách điều trị này, chuyên gia có thể sử dụng liệu pháp nói chuyện để giúp bệnh nhân bớt chứng lo âu, trầm cảm hay những tình trạng rối loạn chức năng tình dục. Cùng với đó là những vấn đề về cảm xúc, hành vi liên quan nhằm đối phó triệt để với bệnh viêm tủy cắt ngang này.
• Liệu pháp nghề nghiệp: Cách này sẽ giúp bệnh nhân bị viêm tủy ngang tìm hiểu các cách thức hoạt động mới hằng ngày. Ví dụ như là tắm rửa hay tự chuẩn bị một bữa ăn.

Xem thêm: Viêm tủy xương: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm tủy ngang là căn bệnh nguy hiểm và có thể xảy đến với bất kỳ ai vào bất kỳ thời điểm nào của cuộc sống. Chính vì vậy, mỗi người cần tự chủ động, ý thức trong việc phòng ngừa, điều trị bệnh hiệu quả để tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. 

Hi vọng rằng những chia sẻ về bệnh viêm tủy ngang, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh trong bài viết hôm nay là bổ ích đối với mọi người. Hãy luôn yêu thương chính bản thân mình và mọi người xung quanh!